Domena internetowa

Domena internetowa jest dziś kluczowym elementem wizerunku i działalności przedsiębiorstwa – bywa cenniejsza niż fizyczny adres siedziby. Jednocześnie jest celem nadużyć, takich jak cybersquatting (rejestracja w złej wierze), typosquatting (literówki, podszywanie się) czy nawet kradzież domeny poprzez przejęcie konta rejestratora lub poczty e-mail. Poniżej omówiono najczęstsze sytuacje sporne oraz możliwe działania ochronne.

Co zrobić, jeśli ktoś próbuje przejąć domenę?

A. Domena została przejęta lub skradziona (np. przez dostęp do konta e-mail lub panelu rejestratora)

Skontaktuj się niezwłocznie z rejestratorem (np. OVH, Home, GoDaddy) – większość operatorów umożliwia tymczasowe wstrzymanie zmian w konfiguracji (tzw. registry lock) i prowadzi procedury bezpieczeństwa weryfikujące tożsamość abonenta.
Zabezpiecz dowody własności – faktury, e-maile potwierdzające rejestrację, zrzuty ekranu WHOIS, potwierdzenia płatności.
Zgłoś naruszenie organom ścigania – kradzież domeny lub konta hostingowego może być kwalifikowana jako przestępstwo z art. 267 lub art. 287 kodeksu karnego (nieuprawnione uzyskanie informacji, oszustwo komputerowe).
Rozważ arbitraż lub mediację – dla domen .pl właściwy jest Sąd Polubowny ds. Domen Internetowych przy PIIT, dla domen globalnych (np. .com, .org) – procedura UDRP przed WIPO.

B. Ktoś zarejestrował podobną domenę (cybersquatting / typosquatting)

Postępowanie arbitrażowe – wniosek do WIPO (UDRP) dla domen globalnych lub do PIIT dla domen .pl w oparciu o prawa do znaku towarowego lub oznaczenia przedsiębiorstwa.
Postępowanie cywilne – możliwe roszczenia:
- zakaz używania domeny (art. 296 ustawy – Prawo własności przemysłowej; art. 10 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji),
- odszkodowanie za szkody wizerunkowe i majątkowe,
- wydanie korzyści uzyskanych z bezprawnego użycia domeny.
Rejestracja znaku towarowego – jeśli nie jest jeszcze dokonana, może znacząco wzmocnić ochronę prawną i stanowić kluczowy dowód w sporze.

Czy mogę zarejestrować domenę zawierającą znak towarowy innej firmy?

Co do zasady – nie, jeśli rejestracja ma charakter komercyjny lub wprowadza odbiorców w błąd. Takie działanie może zostać zakwalifikowane jako:

naruszenie prawa ochronnego na znak towarowy (art. 296 PWP),
czyn nieuczciwej konkurencji (art. 10 lub art. 3 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji),
naruszenie dóbr osobistych (art. 23–24 k.c.).

Wyjątki:

Jeśli znak ma charakter opisowy lub generyczny (np. „Dom”, „Eko”), jego ochrona jest ograniczona – ale nadal może wystąpić ryzyko sporu.
Możliwe jest tzw. użycie informacyjne – np. recenzje, krytyka (np. kritika-apple.pl), o ile nie wprowadza w błąd co do związku z właścicielem znaku.
Rejestracja znaku w innym kraju i brak działalności w Polsce – może pozwalać na współistnienie, ale nadal istnieje ryzyko kolizji.

Jak zapobiegać przejęciu domeny?

Zabezpieczenia techniczne:

Włącz usługę domain lock / transfer lock u rejestratora.
Używaj uwierzytelniania dwuskładnikowego (2FA) na koncie rejestratora i poczcie powiązanej z domeną.
Regularnie odnawiaj domenę z wyprzedzeniem – wiele przejęć następuje po jej wygaśnięciu.

Zabezpieczenia prawne:

Rejestruj znak towarowy – krajowy (UPRP), unijny (EUIPO) lub międzynarodowy (WIPO).
Monitoruj rynek domen – korzystaj z narzędzi do śledzenia podobnych nazw w DNS.
Zastrzegaj kluczowe warianty swojej domeny – popularne końcówki (.pl, .com, .eu, .org) oraz najczęstsze literówki.

Podsumowanie

Ochrona domeny internetowej to dziś istotny element zarządzania własnością intelektualną i cyberbezpieczeństwem. Kluczowe znaczenie mają:

formalna kontrola nad rejestracją i danymi abonenta,
zabezpieczenie interesów prawnych poprzez rejestrację znaków towarowych i klauzule umowne,
gotowość do szybkiego działania w przypadku nadużyć (arbitraż, sąd, działania techniczne),
świadome unikanie naruszeń cudzych praw przy rejestracji własnych domen.

Dowody wcześniejszego użycia marki, formalny tytuł prawny oraz możliwość wykazania złej wiary drugiej strony przesądzają o wyniku sporów domenowych.

Stan prawny na dzień: 26 sierpnia 2025 roku

DOMENA INTERNETOWA

Domena internetowa stanowi ciąg nazw systemu Domain Name System (DNS) wykorzystywany w Internecie, składający się z wyrazów umieszczonych w pewnej strukturze DNS zakończonych stałym sufiksem np. pl.gov.

Domena internetowa w swej strukturze składa się z dwóch części:

nazwy głównej – w zasadzie dowolna, obejmująca litery, cyfry i znak „-” i może obejmować znaki narodowe.

końcówki – odgórnie ustalonego rozszerzenia np. .pl, .de, .eu, .org.

Rozszerzenie jest odgórnie ustalone, ale można wybrać spośród możliwych propozycji. Każdy kraj posiada przypisane rozszerzenie np. Polska – .pl, Rosja – .ru, Niemcy – .de, dla krajów Unii Europejskiej – .eu itd. Rozróżnia się domeny najwyższego poziomu: .com, .net, .org.

REJESTRACJA DOMEN INTERNETOWYCH

Rejestracją domen rządzi zasada – „kto pierwszy, ten lepszy”.

W domenie .pl rejestracji dokonuje NASK (Naukowa i Akademicka Sieć Komputerowa) poprzez powiązanych z nią partnerów. Inne domeny można rejestrować przez inne wyznaczone do tego podmioty.

Spory dotyczące domen internetowych rozstrzygane są głównie w drodze polubownej poprzez działające w Polsce i za granicą sądy polubowne.

CYBERPRZESTĘPSTWA PRZECIWKO DOMENOM

Cybersquatting – stanowi rejestrację nazwy domeny przed tym, jak zamierzał to uczynić podmiot, dla którego nazwa tej domeny ma znaczenie np. cyberprzestępca rejestruje nazwę domeny po tym jak przedsiębiorca zarejestrował unijny znak towarowy.

Typosquatting – polega na rejestrowaniu przez przestępców nazwy domeny bardzo podobnej lub prawie identycznej i w ten sposób wykorzystują błędy Internautów do generowania własnych zysków.