Rejestracja i użytkowanie domeny internetowej nie odbywa się w próżni prawnej. Choć brak jest jednolitej ustawy „o domenach internetowych”, korzystanie z domen oraz prowadzenie strony WWW podlega licznym regulacjom prawnym – zarówno o charakterze publicznoprawnym (ochrona konsumentów, ochrona danych osobowych), jak i cywilnoprawnym (znaki towarowe, umowy rejestracyjne, dobra osobiste).
Czy rejestracja domeny podlega przepisom prawa?
Tak – w kilku płaszczyznach:
Regulaminy operatorów DNS
- Podstawowe zasady rejestracji domen wynikają z regulaminów operatorów i rejestrów:
- NASK dla domen .pl,
- ICANN dla domen globalnych (.com, .org, .net),
- EURid dla domen .eu.
Regulaminy te określają m.in. kto może być abonentem, jakie dane należy podać, w jakich sytuacjach domena może zostać utracona (np. brak opłaty, naruszenie regulaminu).
Prawo cywilne i własność intelektualna
- Rejestracja domeny nie może naruszać cudzych praw, w szczególności:
- znaków towarowych (ustawa – Prawo własności przemysłowej),
- nazw przedsiębiorstw (art. 43² k.c.),
- dóbr osobistych (art. 23–24 k.c., np. nazwisko, pseudonim, reputacja).
- Naruszenie może skutkować roszczeniami cywilnymi, w tym o zaniechanie, usunięcie skutków naruszenia, odszkodowanie lub wydanie korzyści.
Ochrona danych osobowych (RODO)
- Dane abonenta domeny, jeśli stanowią dane osobowe, muszą być przetwarzane zgodnie z RODO – zarówno przez rejestratora, jak i ewentualnie publikowane w bazie WHOIS.
- Po wejściu w życie RODO dane osób fizycznych rejestrujących domeny nie są już publicznie dostępne, co zwiększa ochronę prywatności, ale utrudnia np. dochodzenie roszczeń.
Czy muszę dostosować stronę WWW do przepisów o ochronie konsumentów i prywatności?
Jeżeli pod zarejestrowaną domeną prowadzisz stronę internetową – w szczególności sklep online, platformę usługową, blog z formularzem kontaktowym lub newsletter – podlegasz licznym obowiązkom wynikającym z prawa UE i prawa polskiego.
A. RODO i przepisy o ochronie danych osobowych
Jako administrator danych osobowych masz obowiązki, jeśli:
- zbierasz dane poprzez formularze (kontakt, zamówienia, newslettery),
- stosujesz technologie śledzące (cookies, Google Analytics),
- prowadzisz bazę klientów lub subskrybentów.
Musisz m.in.:
- wdrożyć politykę prywatności zgodną z art. 13 i 14 RODO,
- informować o celach przetwarzania danych i podstawie prawnej,
- uzyskiwać zgody na pliki cookies i podobne technologie zgodnie z dyrektywą ePrivacy,
- zapewniać realizację praw użytkowników (dostęp, sprostowanie, usunięcie, sprzeciw).
B. Ustawa o prawach konsumenta i ustawa o świadczeniu usług drogą elektroniczną
Jeżeli prowadzisz działalność handlową lub usługową online:
- musisz mieć regulamin świadczenia usług (art. 8 uśude),
- zapewnić prawo odstąpienia od umowy (14 dni) i procedurę reklamacyjną,
- informować o danych przedsiębiorcy, warunkach zakupu, cenach i promocjach,
- zachować transparentność mechanizmów subskrypcji i płatności.
Brak tych elementów może skutkować sankcjami ze strony UOKiK oraz odpowiedzialnością cywilną wobec konsumentów.
C. Przechowywanie i archiwizacja danych
- Obowiązki wynikają także z innych ustaw, np.:
- ustawy o rachunkowości i przepisów podatkowych (przechowywanie danych sprzedażowych),
- ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy (AML) dla niektórych sektorów, np. fintech.
Czy przepisy różnią się w zależności od kraju rejestracji domeny?
Tak – zasady dotyczące danych osobowych, odpowiedzialności za treści i wymogów rejestracyjnych różnią się między jurysdykcjami:
- Domena .pl – podlega regulaminowi NASK oraz prawu polskiemu i RODO.
- Domena .eu – zarządzana przez EURid, zgodnie z przepisami UE.
- Domeny narodowe spoza UE (.us, .ca, .cn, .ru) – mogą mieć ograniczenia terytorialne (np. wymóg obywatelstwa lub siedziby).
- Domeny globalne (.com, .net, .org) – nadzorowane przez ICANN; spory rozstrzygane w procedurze UDRP prowadzonej przez WIPO (opartej na zasadach złej wiary rejestracji i używania domeny).
Podsumowanie – najważniejsze obowiązki abonenta domeny i właściciela strony WWW
| Obszar | Kluczowe obowiązki prawne |
|---|---|
| Rejestracja domeny | Przestrzeganie regulaminów operatorów; brak naruszeń znaków towarowych, nazw firm i dóbr osobistych |
| Dane osobowe (RODO) | Polityka prywatności, informowanie o przetwarzaniu danych, zgody na cookies, realizacja praw użytkowników |
| Prawo konsumenckie | Regulamin usług/sklepu, prawo odstąpienia od umowy, procedury reklamacyjne, transparentność cen |
| Cookies i śledzenie | Zgoda na technologie śledzące (cookies, local storage), polityka cookie zgodna z ePrivacy |
| Międzynarodowość | Uwzględnienie lokalnych regulacji (np. ICANN, EURid, przepisy państw spoza UE) |
Domena internetowa to nie tylko adres w sieci – to dobro niematerialne o wartości majątkowej, wymagające zarówno zabezpieczeń technicznych, jak i świadomego przestrzegania przepisów prawa. Prawidłowe zarządzanie domeną i stroną internetową to dziś element odpowiedzialności prawnej przedsiębiorcy oraz podstawowy standard cyberbezpieczeństwa.
Stan prawny na dzień: 28 sierpnia 2025 roku
Cyberlaw by Judyta 