Naruszenie tajemnicy komunikacji (sniffing) – art. 267 § 3 k.k

Naruszenie tajemnicy komunikacji (sniffing) – art. 267 § 3 k.k.

Zgodnie z polskim Kodeksem karnym (art. 267 § 3 k.k.), naruszenie tajemnicy komunikacji, znane również jako „sniffing”, odnosi się do nielegalnego podsłuchiwania, przechwytywania lub uzyskiwania dostępu do nieautoryzowanych informacji przesyłanych w systemach telekomunikacyjnych lub komputerowych. Jest to jedno z poważniejszych przestępstw związanych z cyberprzestępczością, które dotyczy ochrony prywatności i integralności komunikacji między użytkownikami w sieci.

Definicja i znaczenie:

Sniffing to technika wykorzystywana przez cyberprzestępców, polegająca na przechwytywaniu danych przesyłanych przez sieć komputerową, najczęściej w celu uzyskania dostępu do poufnych informacji, takich jak hasła, numery kart kredytowych, loginy, e-maile czy inne wrażliwe dane. Do przechwytywania takich informacji wykorzystywane są specjalistyczne narzędzia (tzw. „sniffery”), które pozwalają monitorować ruch w sieci i wychwytywać przesyłane pakiety danych.

W kontekście prawnym, art. 267 § 3 k.k. mówi o przestępstwie, które dotyczy nieautoryzowanego przechwytywania informacji, które nie zostały udostępnione publicznie. Działania te są zabronione, niezależnie od tego, czy dane są przechwytywane w ramach komunikacji prywatnej, czy publicznej, oraz niezależnie od tego, czy działania te mają na celu zdobycie informacji w celu ich późniejszego wykorzystania, czy po prostu nielegalne podsłuchiwanie.

Treść przepisu:

Zgodnie z art. 267 § 3 k.k., „Kto, w celu uzyskania informacji, nieuprawniony, przechwytuje całość lub część komunikacji przesyłanej drogą elektroniczną lub inną drogą, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.”

Warto zaznaczyć, że to przestępstwo ma na celu ochronę prywatności osób korzystających z technologii komunikacyjnych, niezależnie od tego, czy chodzi o komunikację tekstową, rozmowy telefoniczne, transmisje internetowe czy inne formy przesyłania danych. Kodeks karny przewiduje również kary pozbawienia wolności dla sprawców, którzy zdecydują się na nielegalne przechwytywanie informacji.

Elementy przestępstwa:

Aby doszło do naruszenia tajemnicy komunikacji w sensie prawnym, muszą być spełnione następujące elementy:

Brak upoważnienia – osoba wykonująca sniffing nie ma zgody na przechwytywanie danych ani dostępu do sieci, w której te dane są przesyłane.
Przechwytywanie komunikacji – działania muszą obejmować przechwytywanie, monitorowanie lub analizowanie danych (np. haseł, treści rozmów) w czasie rzeczywistym.
Cel uzyskania informacji – celem musi być zdobycie dostępu do prywatnych, poufnych danych, niezależnie od tego, czy te dane są później wykorzystywane w sposób niezgodny z prawem.

Przykłady sniffingu:

Przechwytywanie danych logowania do kont internetowych użytkowników w celu uzyskania dostępu do ich prywatnych informacji.
Podsluchiwanie połączeń telefonicznych lub rozmów VoIP (np. Skype), aby zdobyć informacje o transakcjach, rozmowach prywatnych lub innych wrażliwych danych.
Zbieranie haseł, danych bankowych czy numerów kart kredytowych podczas ich transmisji w sieci, np. na niezabezpieczonych stronach internetowych.

Sankcje:

Zgodnie z przepisami, osoba dopuszczająca się tego typu czynu, czyli nieautoryzowanego przechwytywania komunikacji, może zostać ukarana karą pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat. Wysokość kary zależy od stopnia zaawansowania przestępstwa oraz szkód, jakie wyrządzono osobom lub instytucjom, których dane zostały przechwycone.

Ochrona przed sniffingiem:

Aby zminimalizować ryzyko przechwytywania danych, użytkownicy powinni:

Korzystać z szyfrowania (SSL/TLS) w trakcie transmisji danych w Internecie, zwłaszcza na stronach internetowych i przy logowaniu się do usług online.
Używać silnych haseł i systemów uwierzytelniania dwuetapowego (2FA).
Unikać korzystania z publicznych, niezabezpieczonych sieci Wi-Fi do przesyłania wrażliwych informacji.
Korzystać z oprogramowania chroniącego przed szkodliwymi oprogramowaniami (np. firewalli, VPN).

Naruszenie tajemnicy komunikacji (sniffing) jest poważnym zagrożeniem zarówno dla osób prywatnych, jak i dla instytucji, dlatego przepisy te mają na celu zapewnienie ochrony prywatności i bezpieczeństwa danych w sieci.

Stan na dzień: 17 maja 2022 roku

Zdjęcie: freepik.com