Światowy Dzień Własności Intelektualnej 2020

Dzisiaj Światowy Dzień Własności Intelektualnej 2019

Przy tej okazji postaram się przybliżyć, czym jest prawo własności intelektualnej i jak może okazać się ważne dla każdego z nas. Prawo własności intelektualnej jest równie ważne w świecie realnym, jak i w świecie wirtualnym.

Pomimo, że świadomość społeczeństwa stopniowo zwiększa się, to ciągle wiele osób zadaje podstawowe pytania dotyczące

1. Prawa autorskiego– Czy wolno wykorzystywać bez zgody zdjęcia z wizerunkiem osoby?
2. Prawa zwalczania nieuczciwej konkurencji– Jak przedsiębiorca może bronić się przed nieuczciwą konkurencją?
3. Prawa własności przemysłowej– Jak można skutecznie chronić logo, domenę i nazwę przedsiębiorcy (firmę)?

Prawo własności intelektualnej obszerna dziedzina, obejmująca zarówno prawa własności przemysłowej, jak i prawo autorskie i prawa pokrewne. Ochronie może podlegać każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (art. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych).

Jakie prawa przysługują twórcy w razie wykorzystania jego zdjęcia bez zgody i wiedzy?

Nie powinno budzić żadnych wątpliwości, że zdjęcie może stanowić utwór, o ile spełnia warunki wskazane w ustawie tj. indywidualny i twórczy charakter. W związku z tym, wykorzystanie zdjęcia przez osobę trzecią bez zgody i wiedzy twórcy oraz bez oznaczenia twórcy stanowi naruszenie praw autorskich twórcy.
Twórca lub inny uprawniony do zdjęcia może domagać się m.in.:

• zaniechania naruszania
• usunięcia skutków naruszenia
• wydania uzyskanych korzyści
• ogłoszenia w prasie oświadczenia odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie lub podania do publicznej wiadomości części albo całości orzeczenia sądu wydanego w rozpatrywanej sprawie, w sposób i w zakresie określonym przez sąd
• zapłaty przez osobę, która naruszyła autorskie prawa majątkowe, odpowiedniej sumy pieniężnej, nie niższej niż dwukrotna wysokość uprawdopodobnionych korzyści odniesionych przez sprawcę z dokonanego naruszenia, na rzecz Funduszu Promocji Twórczości, gdy naruszenie jest zawinione i zostało dokonane w ramach działalności gospodarczej wykonywanej w cudzym albo we własnym imieniu, choćby na cudzy rachunek.

Dodatkowo sąd może nakazać osobie, która w sposób niezawiniony naruszyła autorskie prawa majątkowe, na jej wniosek i za zgodą uprawnionego, zapłatę stosownej sumy pieniężnej na rzecz uprawnionego, jeżeli zaniechanie naruszania lub usunięcie skutków naruszenia byłoby dla osoby naruszającej niewspółmiernie dotkliwe.

Osoba, która naruszyła prawa autorskie twórcy musi liczyć się również z odpowiedzialnością karną.

Jak przedsiębiorca może bronić się przed nieuczciwą konkurencją?

 Przedsiębiorca, którego interesy zostały naruszone przez czyn nieuczciwej konkurencji, może dochodzić swoich praw przed sądem.

Zgodnie z ustawą z dnia 16 kwietnia 1993 roku o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, czynem nieuczciwej konkurencji jest działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, jeżeli zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta.

Czynami nieuczciwej konkurencji będą w szczególności:

1. wprowadzające w błąd oznaczenieprzedsiębiorstwa,
   2.      fałszywe lub oszukańcze oznaczenie pochodzenia geograficznego towarów albo usług,
   3.      wprowadzające w błąd oznaczenie towarów lub usług,
   4.      naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa,
   5.      nakłanianie do rozwiązania lub niewykonania umowy,
   6.      naśladownictwo produktów,
   7.      pomawianie lub nieuczciwe zachwalanie,
   8.      utrudnianie dostępu do rynku,
   9.      przekupstwo osoby pełniącej funkcję publiczną,
   10.  nieuczciwa lub zakazana reklama,
   11.  organizowanie systemu sprzedaży lawinowej
   12.  prowadzenie lub organizowanie działalności w systemie konsorcyjnym.

Przedsiębiorca, którego interes został naruszony lub chociaż zagrożony, może żądać przed sądem zaniechania niedozwolonych działań, usunięcia skutków niedozwolonych działań, złożenia jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie, naprawienia wyrządzonej szkody, wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści lub zasądzenia odpowiedniej sumy pieniężnej na określony cel społeczny związany ze wspieraniem kultury polskiej lub ochroną dziedzictwanarodowego – jeżeli czyn nieuczciwej konkurencji był przez pozwanego zawiniony.

Co więcej na wniosek pokrzywdzonego sąd może orzec co ma się stać z wyrobami, opakowaniami oraz materiałami reklamowymi, które przyczyniły się do naruszenia praw powoda.

Warto wspomnieć, że przy sprawach dotyczących ochrony przed nieuczciwą konkurencją ciężar dowodu spoczywa na tym, komu zarzuca się czyn nieuczciwej konkurencji. Właśnie ta osoba musi udowodnić prawdziwość oznaczeń lub informacji umieszczanych na towarach albo ich opakowaniach lub wypowiedzi zawartych w reklamie.

Należy pamiętać, że roszczenia z tytułu czynu niedozwolonej konkurencji przedawniają się z upływem 3 lat. Bieg przedawnienia rozpoczyna się oddzielnie dla każdego naruszenia.

Jak można skutecznie chronić logo, domenę i nazwę przedsiębiorcy (firmę)?

Warto zapamiętać:

• Prawo własności intelektualnej ma kluczowe znaczenie dla ochrony wszelkiej działalności twórczej
• Prawo autorskie chroni twórczość w postaci zdjęć, utworów muzycznych, utworów audiowizualnych
• Pomimo, tego, że przedsiębiorcy nie korzystają z ochrony przewidzianej dla konsumentów, to w stosunkach z innymi przedsiębiorcami mogą znaleźć ochronę przepisach ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji
• Najskuteczniejszym sposobem ochrony dla logo, domeny czy nazwy przedsiębiorcy jest rejestracja znaku towarowego krajowego lub wspólnotowego

Dnia 18 kwietnia 2020 roku